➡ Alkoholizm cz.2 – sylwetka alkoholika, wpływ alkoholu na rodzinę, leczenie

Przy okazji szwedzkich badań dotyczących alkoholizmu wśród ankietowanych mężczyzn i kobiet zauważono dwa typy osobowości alkoholika:

• pierwszy z nich cechuje nieśmiałość i wysoki poziom lęku,
• drugi to typ pewny siebie, pełen energii, który po spożyciu alkoholu wykazuje tendencje do zachowań aspołecznych.

Ponieważ badane osoby pod wpływem alkoholu prezentowały typ osobowości swoich biologicznych, a nie przybranych rodziców wysnuto stąd wniosek, że to geny są motorem rozwoju tych dwóch, różnych typów osobowościowych.

Wśród przyczyn alkoholizmu poza genetycznymi wymienia się również aspekty psychologiczne i społeczno-ekonomiczne. Niewątpliwie czynnikami, które mają wpływ na alkoholizm są bezrobocie, brak widoków na przyszłość czy poczucie bezradności.

To wszystko dotyka coraz większej części społeczeństwa. Problemy nawarstwiają się i kumulują w kolejnych pokoleniach. W zetknięciu z powszechnością alkoholu owocuje to dużym odsetkiem osób uzależnionych, często bardzo młodych.

Nie trzeba skrajnej nędzy, by w obecnych czasach wpaść w  nałóg. Alkoholizm może być reakcją na transformacje zachodzące we współczesnym świecie i idące w parze z nimi zmiany cywilizacyjne. Postęp techniczny, znaczna ilość bodźców, tempo w jakim upływa czas, wszechobecna rywalizacja i konieczność adaptacji – wszystko to powoduje, że życie społeczne jest dziś pełne lęków i obaw. Alkohol staje się często próbą ucieczki od nich.

W przypadku niepodjęcia działania, jakim jest terapia leczenia alkoholizmu osoba chora wywiera coraz silniejszy wpływ na siebie i najbliższe otoczenie. Z jednej strony prowadząc do wykluczenia społecznego, konfliktów rodzinnych, możliwości utraty pracy – co z kolei prowadzi do problemów finansowych i pogłębienia problemów rodzinnych. Z drugiej strony przyczyny choroby pogłębiają się, prowadząc do coraz poważniejszych konsekwencji społecznych. Osoba uzależniona staje się toksyczna i ma negatywny wpływ na osoby zarówno z bliskiego jak i dalekiego otoczenia. Najpoważniejsze konsekwencje jednak dotyczą bezpośrednio chorego. Zaczynając od problemów zdrowotnych jak marskość wątroby, zapalenie żołądka, niedożywienie, wyniszczenie, uszkodzenie układu nerwowego, zanik mięśni i zaburzenia psychiczne – skutki są widoczne przede wszystkim w psychice, ponieważ alkohol wywiera znaczny wpływ na mózg.

Zmiana zachowania po wypiciu alkoholu jest widoczna u niektórych osób już po wypiciu jednego trunku. Poprawa nastroju, większa pewność siebie czy rozluźnienie to jedne z najbardziej powszechnych zmian zachowania. Alkohol sprawia, że nawet najcichsze i spięte osoby stają się głośne, radosne i pomysłowe. Chwila przyjemności może się jednak zamienić w długie lata cierpienia i nieodwracalne zmiany w psychice. Problem zaczyna się wtedy, gdy alkohol staje się lekiem na problemy, smutki i sposobem na dobry humor.

Alkoholicy wciągają w nałóg małżonków, dzieci, rodzeństwo, rodziców i innych krewnych.

Dzieci wychowujące się w domu, gdzie najważniejsza jest butelka, doświadczają ciągłego stresu, strachu przed własnym rodzicem, ale także mogą mieć zachwiane poczucie bezpieczeństwa. Zmiany psychologiczne i zamknięcie w patologicznej przeszłości mają wpływ na późniejszy, zniekształcony obraz rzeczywistości, która jest w nieświadomy sposób oceniana przez pryzmat dzieciństwa.

Małżonkowie i dzieci osoby uzależnionej od alkoholu albo rozpaczliwie próbują powstrzymać jej picie, albo rezygnują z nadziei na lepsze życie. Współuzależnienie to bardzo krzywdzący proces. Niszczy poczucie własnej wartości, obniża pewność siebie, a także ma wpływ na życie w poczuciu kłamstwa i winy. Cierpienie całej rodziny widać wyraźne przyglądając się zjawisku jakim jest zaprzeczanie. Członkowie rodziny wpadają w spiralę manipulacji. Żyją w przekonaniu, że alkoholizm członka rodziny jest pod kontrolą i że nie potrzebują pomocy. Tak jednak niestety nie jest.

Rodzina z problemem alkoholowym czuje się napiętnowana, co wzbudza tendencję do unikania ludzi lub do sprawowania nieustannej kontroli nad sytuacjami, w których się znajduje. U wielu domowników pojawia się też poczucie krzywdy, które powstaje, gdy członek rodziny pod wpływem sytuacji domowych przeżywa dotkliwe cierpienia, poczucie bezsilności, bezradności, niesprawiedliwości i burzenia porządku osobistego.

Jak wyjść z alkoholizmu?

Leczenie alkoholizmu jest procesem długotrwałym i w pełni możliwym do zrealizowania jedynie przy współpracy chorego.

Tak, jak w przypadku każdego rodzaju uzależnienia, podstawą do rozpoczęcia leczenia jest uświadomienie sobie wagi problemu przez osobę, której on dotyczy. W praktyce jest to bardzo trudne. Osoba uzależniona stosuje wobec siebie i otoczenia system iluzji i zaprzeczeń. Nie potrafi przyznać się przed samą sobą, że straciła kontrolę nad alkoholem, nawet będąc świadomym zagrożeń z tym związanych. Dlatego pomoc alkoholikowi jest skuteczna, dopiero gdy ten uświadomi sobie swój problem.

Pierwszą fazę leczenia stanowi detoksykacja, inaczej odtrucie, uwolnienie organizmu od toksyn alkoholowych. Jest to zarazem faza sprawdzająca siłę postanowień trzeźwiejącego alkoholika. Wiele osób już na tym etapie kończy terapię, nie chcąc do niej wracać.

Po odtruciu konieczne jest wsparcie psychoterapeuty. Psychoterapia alkoholików spełnia funkcje podtrzymujące i rekonstruujące.

Terapia społeczna jest zasadniczą terapią ułatwiającą „przywrócenie” alkoholika społeczeństwu. Niekiedy chorego poddawanego psychoterapii wspiera się jeszcze dodatkowo lekami ułatwiającymi odrzucenie alkoholu, hamującymi psychiczne lub somatyczne powikłania.

Proces zdrowienia z choroby alkoholowej jest bardzo trudny i skomplikowany, uzależniony przede wszystkim od chęci i dobrej woli zainteresowanego. Około 70% pacjentów po terapiach nie osiąga trwałych efektów.

Wszelkie informacje dotyczące placówek leczniczych, pomocowych oraz terapeutycznych można uzyskać kontaktując się z Gminną Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kosakowie drogą mailową oraz telefoniczną.

e-mail: komisja@kosakowo.pl
tel.: 692 943 433

Przewodniczący Komisji pełni również dyżury w każdą ostatnią sobotę miesiąca w godzinach 10:00-12:00 w gabinecie przy ul. Żeromskiego 53 w Kosakowie.