Przemoc w rodzinie

Przemoc w rodzinie została zdefiniowana w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w 2005 roku. Zgodnie z definicją jest to „jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”.

O przemocy możemy mówić wtedy, gdy zostaną spełnione 4 warunki:
• Jest to intencjonalne działanie lub zaniechanie działania – Ktoś sądzi, że wie co jest dla drugiego dobre lub daje sobie prawo do decydowania w jego imieniu.
• Jedna osoba ma wyraźną przewagę nad drugą – jest silniejsza fizycznie, psychicznie, materialnie, zawodowo, społecznie.
• Działanie lub zaniechanie jednej osoby narusza prawa i dobra osobiste drugiej – Jedna osoba daje sobie prawo, by drugą uderzyć, obrazić, skrytykować, zabrać coś, nie dać. Nie liczy się z jej potrzebami, życzeniami, protestami, uczuciami.
• Osoba wobec której stosowana jest przemoc, doznaje cierpienia i szkód fizycznych i psychicznych – Szkody mogą być wymierne i nie, widoczne i niedostrzegalne, natychmiastowe i odroczone w czasie.
Jeżeli wszystkie wyżej wymienione warunki zostaną spełnione, będziemy mówili, że ktoś stosuje przemoc wobec drugiej osoby.

Przemoc charakteryzuje działanie intencjonalne lub zaniechanie jednej osoby wobec drugiej, które wykorzystując przewagę sił narusza prawa i dobra osobiste jednostki, powodując cierpienia i szkody. Kiedy mamy do czynienia z przemocą w rodzinie bardzo często powiedzenie o niej głośno jest jedynie pierwszym krokiem do wyjścia z przemocowej relacji.

Formy przemocy:
• przemoc fizyczna – jeśli ktoś cię bije, popycha, szarpie, kopie, dusi,
• przemoc psychiczna – jeśli ktoś cię obraża, wyzywa, poniża, nie pozwala na kontakt z bliskimi, kontroluje twoje działania, stale krytykuje,
• przemoc seksualna – jeśli ktoś cię molestuje, zmusza do współżycia lub jakichkolwiek innych zachowań seksualnych,
• inne zachowania – ktoś, od kogo jesteś zależny, pozbawia cię opieki, której potrzebujesz, zmusza do picia alkoholu, brania narkotyków.

Osoby doznające przemocy w rodzinie mają do dyspozycji m.in. szereg rozwiązań doraźnych. Wyróżnia się trzy formy działań:
• Interwencja, czyli działanie ad hoc podejmowane w wyniku nagłej potrzeby. Będzie to najczęściej interwencja policji lub odpowiednich służb czy instytucji.
• Wsparcie, to również środek o charakterze pomocowym w trudnych sytuacjach. Najpopularniejszą formą jest wsparcie emocjonalne, którego celem jest budowanie poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, zrozumienia oraz pewności, że nie jest się samotnym i bezradnym. Bardzo często wsparcia udzielają osoby pracujące w tzw. pierwszym kontakcie z członkami rodzin uwikłanymi w przemocową sytuację. Można również skorzystać ze wsparcia grupowego.
• Terapia. Jak podaje PARPA to „zaplanowany, zwykle długofalowy proces pracy, oferowany osobom, które mają zagwarantowane względne bezpieczeństwo, jednak nie są w stanie poradzić sobie z konsekwencjami doświadczania przemocy”.

Warto pamiętać, że to sprawca powinien podjąć kroki, zmierzające do zmiany swojego zachowania. Osoba doznająca przemocy musi przede wszystkim zadbać o własne bezpieczeństwo. Przekonanie, że to od niej zależy postępowanie sprawcy – jest iluzją.

Wracając do działań interwencyjnych, nie można przy nich zapominać o procedurze „Niebieskie Karty”, która stanowi obecnie trzon podejmowanych działań, których celem jest zaprzestanie przemocy. Od 1998 r. procedura „Niebieskie Karty” była realizowana na mocy zarządzenia Komendanta Głównego Policji przez policjantów. Od 2004 roku działania zostały rozszerzone i sprecyzowane. Na mocy wprowadzonej ustawy o pomocy społecznej procedura „Niebieskie Karty” obejmuje, od tego czasu, ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza, a podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą.

Wiele osób doznaje przemocy w swoim domu. Nie mówią o tym, bo się boją i wstydzą. Często też czują się winne za zaistniałą sytuację. Trzeba jednak pamiętać, że: Nic nie usprawiedliwia przemocy. Przemoc w rodzinie jest przestępstwem! Nawet po wielu latach możesz szukać pomocy. Nigdy nie jest za późno, aby powiedzieć nie!

Przemoc nie skończy się sama z siebie. Pierwszym krokiem do jej przerwania jest przełamanie milczenia. Nie masz powodu, by się wstydzić.

Pamiętaj, że:
• Masz prawo żyć w domu wolnym od przemocy.
• Masz prawo czuć się bezpiecznie w swoim domu.
• Masz prawo do szacunku i godnego traktowania.
• Masz prawo do swobodnego wyrażania swojego zdania.
• Masz prawo współuczestniczyć w podejmowaniu decyzji odnośnie spraw związanych z waszą rodziną, domem, dziećmi, wydatkami. Twoje potrzeby, sprawy są jednakowo ważne.
• Masz prawo szukać profesjonalnej pomocy w sytuacji, gdy jesteś niezadowolona lub zaniepokojona tym co się dzieje w domu.
• Masz prawo do swobodnego kontaktowania się z bliskimi, rodziną, przyjaciółmi.
• Masz prawo popełniać błędy.

MASZ PRAWO SZUKAĆ POMOCY, GDY TWOJE PRAWA SĄ ŁAMANE nikt nie ma prawa do Ciebie mówić, że:
• nic ci nie wolno,
• nie masz do niczego prawa,
• nic nie jest Twoje,
• wszyscy wiedzą, że jesteś wariatką,
• masz duże szczęście, że jestem z Tobą.

„Przemoc wcale nie zaczyna się od bicia, siniaków, rozciętych warg, wykręconych rąk. Przemoc jest jak kropla drążąca skałę, prawie niezauważalna, często wnikająca w nasze życie podstępnie. Bo gdzie znajduje się granica między opieką a izolacją, między troską a kontrolą, bliskością a zniewoleniem?……Przemoc zaczyna się czasami od małych gestów, czynów – narzucania woli, braku zgody na kompromis, manipulacji, wywierania wpływu, poniżania, ośmieszania, izolowania, deprecjonowania, wykorzystywania, wymuszania.”

(Michalska, Jaszczak-Kuźmińska, 2014)
http://www.niebieskalinia.org/sprawdz-przemocwww.niebieskalinia.infowww.parpa.plhttps://www.gov.pl/…/skorzystaj-z-pomocy-dla-osob…https://stopuzaleznieniom.pl/…/przemoc-w-rodzinie…/
„ABC przeciwdziałania przemocy w rodzinie – diagnoza, interwencja, pomoc” Katarzyna Michalska, Dorta Jaszczak-Kuźmińska (2014)